قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها یا مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمانی به معنای تعهدات و تاثیرات اجتماعی، زیست‌محیطی و اخلاقی یک شرکت به عنوان یک عامل اقتصادی و تجاری در جامعه است. رعایت این قوانین به نمایان‌ترین شکل در این موارد مشهود است:
- حفظ محیط زیست: شرکتها مسئولیتی برای حفظ محیط زیست دارند و باید اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی فعالیت‌های خود بر محیط زیست انجام دهند. این شامل کاهش آلودگی هوا و آب، مدیریت صحیح پسماندها، استفاده بهینه از منابع طبیعی و پشتیبانی از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود.
- رعایت حقوق کارگران: شرکتها باید حقوق و شرایط کاری منصفانه را برای کارگران خود تضمین کنند. این شامل پرداخت حقوق مناسب، ارائه شرایط امنیتی و بهداشتی مناسب، رعایت حقوق انسانی و مساوات جنسیتی است.
- ارتقای جامعه: شرکتها مسئولیت دارند به ارتقای جامعه کمک کنند و بهبود شرایط زندگی افراد را ترویج دهند. این شامل حمایت از آموزش و بهره‌وری اجتماعی، حمایت از سلامت و بهداشت، حمایت از فرهنگ و هنر، حمایت از کارآفرینی و اشتغال و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان و زنان است.
- شفافیت و اخلاق کسب و کار: شرکتها باید از شفافیت در ارائه اطلاعات به سهامداران، مشتریان و دیگر ذینفعان پیروی کنند. همچنین باید اصول اخلاقی را در تصمیم‌گیری‌های خود رعایت کنند و از هرگونه رفتار ناعادلانه و فساد جلوگیری کنند.
- ایجاد ارزش برای سهامداران: شرکتها مسئولیتی نسبت به سهامداران خود دارند و باید سودآوری بلندمدت را در نظر بگیرند. این شامل ارائه بازدهی مناسب برای سهامداران، رعایت حقوق مالکان و اقداماتی برای مدیریت ریسک و استدامت مالی است.
مسئولیت اجتماعی شرکتها به آنها کمک می‌کند تا نقشی مثبت در جامعه ایفا کنند و به پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی آن کمک نمایند.
فهرست مطالب
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها چیست؟
قوانین مرتبط با مسئولیت اجتماعی شرکتی در سطح جهانی و ملی وجود دارند که شرکتها را به رعایت مسئولیت‌های اجتماعی، زیست‌محیطی و اخلاقی تشویق یا اجبار می‌کنند. در اینجا به تعدادی از این قوانین اشاره شده است:
- استانداردهای گزارشگری مسئولیت اجتماعی: بسیاری از کشورها استانداردها و دستورالعمل‌هایی برای گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکتها تدوین کرده‌اند. به عنوان مثال، استانداردهای گلوبال گزارشگری پایداری (GRI) و استانداردهای ابزار گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکتی (SASB) در این زمینه معتبر هستند.
- قوانین زیست‌محیطی: قوانین محیط زیست در بسیاری از کشورها شرکتها را مجبور به رعایت مقررات محیط زیستی می‌کنند. این مقررات ممکن است شامل محدودیت‌ها در آلاینده‌ها، مدیریت پسماندها، حفاظت از منابع طبیعی و مسائل مشابه باشند.
- قوانین کارگری و حقوق انسانی: قوانین مرتبط با حقوق کارگران و حقوق انسانی شرکتها را ملزم به ارتقاء شرایط کاری انسانی، عدالت اجتماعی و احترام به حقوق انسانی می‌کنند.
- قوانین ضد فساد و اخلاقیات تجاری: بسیاری از کشورها قوانین و مقرراتی را برای مبارزه با فساد و تضمین اخلاقیات تجاری تدوین کرده‌اند. این قوانین ممکن است شامل تعهدات اخلاقی در معاملات تجاری، افشای اطلاعات و سایر مسائل مرتبط با اخلاق تجاری باشند.
- قوانین مالی و سرمایه‌گذاری اجتماعی: برخی کشورها قوانینی برای تشویق سرمایه‌گذاری اجتماعی و پروژه‌های ارزشمند اجتماعی و زیست‌محیطی دارند.
- تشویق به نظارت اجتماعی: در برخی موارد، قوانین اجازه می‌دهند تا سازمان‌های مستقل یا افراد مختصری به نظارت بر عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکتها بپردازند.
موارد فوق تنها نمونه‌ای از قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها است و می‌تواند در هر کشوری وابسته به شرایط محلی متفاوت باشد. برای مثال در کشور ایالات متحده امریکا، قوانین و مقررات ذیل در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها وجود دارند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایالات متحده امریکا
- قوانین اوراق بهادار و انتشار اطلاعات مالی: قوانین مالی مختلف، از جمله قانون بازارهای سرمایه (Securities Exchange Act) و قانون محافظت از سرمایه‌گذاران (Investor Protection Act)، شرکتها را ملزم به انتشار اطلاعات مالی دقیق و صادق در مورد عملکرد مالی، مخاطرات، و مسائل مرتبط با مسئولیت اجتماعی می‌کنند.
- قوانین محیط زیستی: قوانین محیط زیستی ایالات متحده، از جمله قانون تصفیه آب (Clean Water Act) و قانون هوای پاک (Clean Air Act)، مقرراتی را برای کنترل آلودگی هوا، آب و خاک و حفاظت از منابع طبیعی اعمال می‌کنند.
- قوانین کارگری و حقوق انسانی: قوانین کارگری ایالات متحده، از جمله قانون استانداردهای کار (Fair Labor Standards Act) و قانون تساوی حقوق (Equal Pay Act)، حقوق کارگران را تعیین می‌کنند و از اختلاف در پرداخت حقوق بر اساس جنسیت جلوگیری می‌کنند.
- قوانین ضد تبعیض و اختلاف: قوانین مختلف ضد تبعیض و اختلاف، از جمله قانون تبعیض نژادی (Civil Rights Act) و قانون تساوی فرصت (Equal Opportunity Act)، به شرکتها می‌گویند که در فرصت‌ها و تصمیم‌گیری‌هایشان به تبعیض علیه اقوام، جنسیت، اعتقادات و دیگر عوامل جلوگیری کنند.
- قوانین ضد فساد: قوانینی مانند قانون ضد پول‌شویی (Anti-Money Laundering Act) و قانون دستمزد خارجی (Foreign Corrupt Practices Act) تلاش می‌کنند از فساد و اعمال غیرقانونی در معاملات تجاری جلوگیری کنند.
- قوانین حقوق انسانی در زنجیره تأمین: قوانین مانند قانون حقوق انسانی در زنجیره تأمین (California Transparency in Supply Chains Act) تاکید دارند که شرکتها باید از اخلاقیات تجاری در تمام زنجیره تأمین خود پیروی کنند.
- قوانین مالیاتی و سرمایه‌گذاری اجتماعی: برخی از قوانین مالیاتی و سرمایه‌گذاری اجتماعی به شرکتها امکاناتی را می‌دهند تا با سرمایه‌گذاری‌هایی در زمینه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی به جامعه کمک کنند و در عوض مزایای مالی خاصی کسب کنند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در اتحادیه اروپا
در اتحادیه اروپا نیز به قانون مسئولیت اجتماعی شرکتی به شکل مشابهی مورد توجه قرار گرفته است:
- دستورالعمل 2014/95/اتحادیه اروپا (Directive 2014/95/EU): این دستورالعمل به شرکت‌های بزرگ و سایر موسسات حقوقی اجازه می‌دهد تا در گزارش‌های غیرمالی خود، اطلاعات مرتبط با مسائل اجتماعی، زیست‌محیطی و اخلاقی را ارائه دهند.
- آئین‌نامه 2020/852/اتحادیه اروپا (Sustainable Finance Disclosure Regulation): این آئین‌نامه مشتمل بر مقرراتی است که شرکتها، مدیریت دارایی‌های مالی و مؤسسات مالی را ملزم به ارائه اطلاعات مرتبط با پایداری مالی، اجتماعی و زیست‌محیطی در محصولات و خدمات مالی می‌کند.
- آئین‌نامه 2014/109/اتحادیه اروپا (Transparency Directive Amending Directive 2013/34/EU): این آئین‌نامه شرکتها را تشویق می‌کند که در گزارش‌های مالی خود اطلاعات مرتبط با مسئولیت اجتماعی و زیست‌محیطی را ارائه دهند.
- آئین‌نامه 2013/34/اتحادیه اروپا (Accounting Directive): این آئین‌نامه الزامات حسابرسی و گزارشگری مالی را برای شرکتها تعیین می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد تا اطلاعات اجتماعی، زیست‌محیطی و اخلاقی را در گزارش‌های مالی خود ارائه دهند.
- قوانین زباله الکترونیکی (Waste Electrical and Electronic Equipment Directive): این قوانین به شرکت‌های تولید کننده تجهیزات برقی و الکترونیکی (مانند تلفن همراه و کامپیوتر) تعهد می‌کند که اقداماتی برای جمع‌آوری و بازیابی مؤثر از تجهیزات پس از استفاده انجام دهند.
- آئین‌نامه 2018/2001/اتحادیه اروپا (Promotion of the Use of Energy from Renewable Sources Directive): این آئین‌نامه تعهدات کشورهای اتحادیه اروپا را در زمینه افزایش استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مشخص می‌کند که در این زمینه نقش شرکتها هم بسیار مهم است.
- آئین‌نامه 2020/1503/اتحادیه اروپا (Taxonomy Regulation): این آئین‌نامه یک چارچوب مشترک را برای تعریف و اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی پایدار ارائه می‌دهد تا توسعه پایدار را ترویج دهد.
- آئین‌نامه 2017/828/اتحادیه اروپا (Shareholder Rights Directive II): این آئین‌نامه حقوق سهامداران را تقویت می‌کند و شرکتها را تشویق می‌کند تا به مسئولیت اجتماعی توجه کنند و با سهامداران ارتباط برقرار کنند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در ژاپن
- قانون شرکتها (Companies Act): این قانون، تعهدات و مسئولیت‌های شرکتها را تنظیم می‌کند. این شامل وظایف و تخصیص‌های مدیران، حفظ حقوق ذینفعان و ارائه اطلاعات مالی و غیرمالی مناسب می‌شود.
- قانون ترویج خدمات اجتماعی (Act on Promotion of Social Contribution by Companies): این قانون به شرکتها تشویق می‌کند تا در زمینه‌هایی مانند حمایت از محله محلی، کمک به محیط زیست و حقوق انسانی اقداماتی انجام دهند.
- قانون ترویج کسب و کار اخلاقی (Act on the Promotion of Business Activities Conducted by Specified Nonprofit Corporations and Other Organizations): این قانون، اقدامات شرکتها در زمینه اخلاق تجاری و مسائل مرتبط با مسئولیت اجتماعی را تشویق می‌کند.
- قانون زیست‌محیطی (Environmental Basic Act): این قانون الزامات و مسئولیت‌های محیط زیستی شرکتها را تعیین می‌کند و ترتیب‌هایی برای کاهش آلودگی‌ها و حفاظت از منابع طبیعی ارائه می‌دهد.
- قانون انرژی پاک (Act on Special Measures Concerning Promotion of Use of Clean Energy by Electricity Utilities): این قانون به شرکت‌های تولید و توزیع انرژی ملزم می‌کند تا استفاده از منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر را ترویج دهند.
- قانون انتشار اطلاعات غیرمالی (Financial Instruments and Exchange Act): این قانون به شرکتها اجازه می‌دهد تا در گزارش‌های غیرمالی خود، اطلاعات مرتبط با مسئولیت اجتماعی و زیست‌محیطی را ارائه دهند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در چین
- قانون شرکتها جمهوری خلق چین (Company Law of the People’s Republic of China): این قانون تعهدات و مسئولیت‌های شرکتها را تنظیم می‌کند و به اهمیت توجه به منافع ذینفعان مختلف از جمله کارکنان، مشتریان و جامعه عمومی تأکید دارد.
- قانون ترویج تجارت عادلانه (Anti-Unfair Competition Law): این قانون به شرکتها می‌گوید که در تجارت خود اخلاق تجاری را رعایت کرده و از رفتارهای ناعادلانه جلوگیری کنند.
- قانون محیط زیست جمهوری خلق چین (Environmental Protection Law of the People’s Republic of China): این قانون مسئولیت‌ها و تعهدات شرکتها را در زمینه حفاظت از محیط زیست تعیین می‌کند و از آنها می‌خواهد که آلاینده‌ها را کاهش دهند و منابع طبیعی را محافظت کنند.
- قانون کار جمهوری خلق چین (Labor Law of the People’s Republic of China): این قانون حقوق کارگران را تنظیم می‌کند و به شرکتها تعهد به ارائه شرایط کاری مناسب و رعایت حقوق انسانی کارگران را می‌دهد.
- قانون تجاری الکترونیکی جمهوری خلق چین (Electronic Commerce Law of the People’s Republic of China): این قانون به شرکتها تعهد به حفاظت از اطلاعات مشتریان و اجتناب از تقلب در تجارت الکترونیکی را تعیین می‌کند.
- قانون برابری جنسیت جمهوری خلق چین (Gender Equality Law of the People’s Republic of China): این قانون به شرکتها تعهد به برابری فرصت‌ها و تنظیمات جنسیتی را تعیین می‌کند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در ترکیه
- قانون شرکتها (Turkish Commercial Code): این قانون تعهدات و مسئولیت‌های شرکتها را تنظیم می‌کند و به شرکتها وظیفه رعایت اصول مسئولیت اجتماعی و اخلاق تجاری را می‌دهد.
- قانون محیط زیست (Environmental Law): این قانون مسئولیت‌ها و تعهدات شرکتها را در زمینه حفاظت از محیط زیست تعیین می‌کند و از آنها می‌خواهد که آلاینده‌ها را کاهش دهند و محیط زیست را محافظت کنند.
- قانون کار (Environmental Law): این قانون حقوق کارگران را تنظیم می‌کند و به شرکتها تعهد به ارائه شرایط کاری مناسب و رعایت حقوق انسانی کارگران را می‌دهد.
- قانون حقوق انسانی (Turkish Constitution and International Treaties): این قانون به شرکتها تعهد به رعایت حقوق انسانی و اجتناب از تبعیض‌ها را تعیین می‌کند.
- قانون کسب و کار اخلاقی (Ethical Rules for Commercial Advertising and Announcements): این قانون به شرکتها تعهد به انجام تبلیغات و اعلان‌های تجاری اخلاقی را تعیین می‌کند.
- قانون ترویج فرهنگی و هنری (Law on the Promotion of Culture and Art): این قانون به شرکتها تعهد به حمایت از فرهنگ و هنر را تعیین می‌کند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در امارات متحده عربی
در امارات متحده عربی، مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی به عنوان جزءی از اصول اخلاقی و اسلامی تلقی می‌شود. امارات متحده عربی به دلیل نظریهٔ محدودیت‌ها در طبیعت اسلامی دارای مفهوم خاصی از مسئولیت اجتماعی شرکتی است و قوانین مستقلی برای مسئولیت اجتماعی شرکتی وجود ندارد. با این حال، برخی از دستورالعمل‌ها و مبانی مرتبط با اخلاق تجاری و اجتماعی در امارات متحده عربی عبارتند از:
- چشم‌انداز کشوری امارات متحده عربی (UAE Vision 2021): این چشم‌انداز کشوری اهداف توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی را تعیین می‌کند و اصول اخلاقی و مسئولیت اجتماعی را در توسعه اقتصادی و اجتماعی تأکید می‌کند.
- کد اخلاقی سازمانی: بسیاری از شرکتها در امارات متحده عربی کدهای اخلاقی سازمانی را تدوین کرده‌اند که مسئولیت‌های اجتماعی و اخلاقی را تعیین می‌کنند. این کدها معمولاً شامل مبانی اخلاقی کسب‌وکار و رویکردهای مسئولیت اجتماعی شرکتی هستند.
- پیشنهادات شیوه اجرای مسئولیت اجتماعی شرکتی: برخی از امور اجتماعی در امارات متحده عربی می‌توانند توسط پیشنهاداتی از سوی ادارات دولتی یا نهادهای غیردولتی برای شرکتها تشویق شوند.
به علاوه، در امارات متحده عربی، اصول اسلامی و اخلاقی می‌توانند تأثیر مهمی در رفتار تجاری و مسئولیت اجتماعی شرکتها داشته باشند. به عنوان مثال، احترام به حقوق انسانی، رفتار عادلانه، اخلاق در تجارت، حمایت از جوامع محلی و مساعدت به نیازمندان از جمله مبانی اخلاقی که شرکتها می‌توانند در کسب‌وکارهای خود تعهد کنند.
قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایران
بررسی قوانین و مقررات در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایران نشان می‌دهد که به صورت پراکنده در ضمن قوانین مختلف به آن پرداخته شده است و چالش‌های بسیاری جهت پیاده‌سازی آن وجود دارد که در ادامه به برخی چالش‌های با اهمیت می‌توان اشاره نمود:
- قوانین بدون متولی واحد: چنانکه از بررسی قوانین ایران بدست می‌آید، حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها در قوانین و مقررات مختلفی مانند سند ملی کار شایسته، قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران، ماده (80) قانون برنامه ششم توسعه، ماده (43) قانون برنامه ششم توسعه به چشم میخورد.
- ضمانت اجرایی ضعیف: حوزه محیط زیست یکی از مهمترین موضوعات حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها است. چنانکه در قوانین حفاظت و بهسازی محیط زیست و نحوه جلوگیری از آلودگی هوا آمده است، سازمان محیط زیست اجازه دارد تا با شرکت‌های متخلف به راحتی برخورد کند، اما در عمل این اتفاق کمتر رخ می‌دهد. فشار شرکت‌های متخلف و سایر دستگاه‌های اجرایی، احتمال بیکاری کارگران مجموعه، نبود بودجه مناسب برای بهسازی شرکت آلاینده و غیره از مهمترین عوامل ضعف در ضمانت اجرایی قوانین ذکر شده است.
- پشتیبانی ضعیف قوانین در حوزه کارگری: ازجمله مواردی که در جدول فوق نیازمند تقویت است، موارد مربوط به بهداشت و ایمنی محیط کار و تشکل‌های کارگری است. در حال حاضر، تشکل‌های کارگری به دلیل مسئله امنیت شغلی توان پیگیری حقوق کارگران را به شکل مناسب خود ندارند.
- نبود قوانین در محورهای نوظهور مسئولیت اجتماعی شرکتها: موارد نوظهور حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها مانند حریم خصوصی مصرف کنندگان و شفافیت، کمتر مورد توجه سیاستگذاران در ایران بوده است.
- ضعف در مشوق‌ها: از آنجا که بخش قابل توجهی از مسئولیت اجتماعی شرکتها داوطلبانه و در جهت توسعه اجتماعی و کمک به دولت است؛ گنجاندن مشوق‌های مالیاتی و تبلیغاتی در این حوزه می‌تواند برای ارتقای مشارکت اجتماعی شرکتها مؤثر باشد که این مورد کمتر در قوانین و مقررات مدنظر قرار گرفته است.
بر اساس موارد فوق و چالش‌ها و اهمیت و ضرورت وضع قانون مسئولیت اجتماعی شرکتی در ایران بر اساس تجارب بین‌المللی و مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس، متن پیش‌نویس قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها با شماره 21019174 در مورخ 4/5/1402 توسط دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه و تدوین شده است. جهت آشنایی با این قانون، مواد با اهمیت این قانون در ادامه ارائه شده است:
- تمامی شرکت‌های فعال در کشور که با سه شاخص گردش مالی، تعداد کارکنان و دامنه مخاطبان که از حد مشخص شده توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بالاترند، ملزم هستند سالیانه گزارش مسئولیت اجتماعی شرکت خود را در اختیار عموم قرار دهند. ضابطه حد مشخص شده در آیین نامه اجرایی این قانون توسط هیئت وزیران مشخص می‌شود.
- گزارش مسئولیت اجتماعی شرکتها باید شامل موارد زیر باشد:
- تأثیرات مثبت یا منفی شرکت بر محیط زیست،
- بهداشت و ایمنی محیط کار،
- حمایت از مصرف کننده با تمرکز بر فعالیت‌های مربوط به سلامت و حفظ حریم خصوصی مصرف‌کنندگان،
- فعالیت‌های صورت گرفته در مسیر توسعه آموزش و رفاه در جامعه با تفکیک منطقه،
- شاخص‌های عدالت و تبعیض در محیط کار،
- حمایت‌ها و تسهیل فعالیت تشکل کارگری شرکت با شرح مصادیق آن،
- حاکمیت سازمانی، با تمرکز بر شفافیت و پاسخگویی شرکت
- شرکت‌های تجاری اعم از دولتی و خصوصی در فعالیت‌های داوطلبانه مسئولیت اجتماعی شرکت خود مکلفند بر اساس نقشه آمایش سرزمین و نیازمندی‌های واقعی هر منطقه با اولویت مناطق محروم عمل کنند.
- شرکت‌های دولتی و خصوصی می‌توانند 10% از مالیات خود را در قالب فعالیت‌های داوطلبانه مسئولیت اجتماعی هزینه کنند.
- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران مکلف هستند مسئولیت اجتماعی شرکتها را از طریق ساخت برنامه، تهیه کتب، متون و واحدهای درسی در جامعه ترویج کنند.
- تمامی دستگاه‌های تخصصی موظفند نظام استانداردهای مسئولیت اجتماعی شرکتها در حوزه تخصصی خود را مطابق قوانین و مقررات ظرف ۶ ماه پس از تصویب این قانون تهیه و ابلاغ کنند. شرکتها موظفند طرح‌های (پروژه‌های) اجتماعی خود را منطبق با این استانداردها انجام دهند.
- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف اســت گزارش ســالیانه عملکرد قوانین مرتبط با مسئولیت اجتماعی شرکتها را در حوزه‌های مختلف زیست محیطی، کارگری، حقوق مصرف کنندگان و آلودگی هوا تهیه و به مجلس شورای اسلامی و جامعه ارائه کند.
- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است با جلب نظر بخش خصوصی، تشکل‌های مردمی و صاحبنظران آیین‌نامه اجرایی این قانون را ظرف مدت ۶ ماه تهیه کند و به تأیید هیئت وزیران برساند.
سایر قوانین مرتبط موجود در ایران در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها به صورت زیر است:
- قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوبه 1353/3/28 و اصلاحیه 1371/8/24
- قانون هوای پاک مصوب 1396/4/25
- قانون مدیریت پسماندها مصوب 1383/2/20
- قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388/7/15
- قانون کار مصوب 1369/8/29
- قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1393/4/12
- قانون مالیات‌های مستقیم با آخرین اصلاحات مصوب 1394/4/31
متن کامل پیش‌نویس قانون مسئولیت اجتماعی شرکتها را می‌توانید از اینجا دانلود نمایید.
پست های مرتبط
زنجیره تأمین مجموعه‌ای از فرآیندها و فعالیت‌هایی است که در تولید و تحویل محصول...
زنجیره ارزش جهانی مجموعه‌ای از فرآیندهای تولیدی است که در کشورهای مختلف انجام و...
