کارآفرینان برای رشد اقتصادی هر کشوری ضروری هستند. آن‌ها معمولاً کسب و کار جدیدی را به تنهایی راه‌اندازی و برای دیگران شغل‌های زیادی ایجاد می‌کنند. آن‌ها همچنین نقش مهمی در اقتصاد ایفا می‌کنند. با این حال، برای انتخاب مسیر صحیح در کارآفرینی، نیاز به آشنایی با انواع مختلف کارآفرینان داریم. هر نوع از این افراد مسئولیت‌ها، نقش‌ها، وظایف و خصیصه‌های مختص به خود را دارند.
در این مقاله به بررسی انواع کارآفرینان و تعاریف هر یک از این دسته‌ها می‌پردازیم. این دسته‌بندی‌ها بر اساس کشور، منطقه و حتی ناحیه جغرافیایی متفاوت است. قبل از بحث درباره انواع کارآفرینان، ابتدا به طور خلاصه از معنی واژه «کارآفرین» را دریابیم:
فهرست مطالب
کارآفرین چه کسی است؟
واژه کارآفرین به فردی اطلاق می‌شود که نقش صنعتگر را ایفا می‌کند و کسب و کاری را برای استفاده تجاری راه‌اندازی می‌کند و در اداره آن کسب و کار مشارکت فعال دارد. علی‌الخصوص، کارآفرین فردی است که شرکت خود را راه‌اندازی و اداره می‌کند. وی عامل تغییر است که با فرض یا پیش‌بینی نیازهای جامعه، تقاضا را از طریق عرضه برآورده می‌کند. فردی که یک سرمایه‌گذاری تجاری را آغاز می‌کند، رایج‌ترین نمونه کارآفرین است.
اهمیت کارآفرین
نقش اصلی کارآفرین توسعه ایده‌های خلاقانه جدید و عرضه نوآوری‌ها به بازار با حذف و جایگزینی ایده‌های قدیمی است. با این وجود، عوامل مختلف دیگری وجود دارند که کارآفرین و کارآفرینی را بسیار مهم می‌سازند:
- ایجاد اشتغال: کارآفرینان برای گروه‌های مختلف ایجاد اشتغال می‌کنند. آن‌ها با راه‌اندازی شرکت‌ها، عموماً مشاغل سطح ابتدایی را برای تازه‌واردان فراهم می‌کنند. این امر در نهایت به افراد تازه‌کار کمک می‌کند تا کسب تجربه کنند و برای رشد بیشتر در یک بخش خاص فعالیت داشته باشند.
- نوآوری: به دلیل رقابت بالا، کارآفرینان همواره تلاش می‌کنند محصولات جدید، فناوری‌ها، کالاها و چیزهای دیگر را به بازار عرضه کنند تا استاندارد زندگی مردم را بیشتر بهبود دهند.
- توسعه ارتباطات و خلق جامعه بهتر: با گزینه‌های اشتغال، کارآفرینان تغییراتی در جامعه به‌وجود می‌آورند و راه‌های جدیدی برای بهبود شرایط ایجاد می‌کنند. آن‌ها با نوآوری‌ها و حمایت خود، به ترویج آموزش بهتر، بهداشت بهتر، کاهش حاشیه‌نشینی شهری و افزایش مالکیت منزل در سطح بالا کمک می‌کنند تا زندگی اجتماعی با ثبات‌تر و با کیفیت بالاتری داشته باشند.
- ارتقای سطح استاندارد زندگی: کارآفرینان با اشتغال‌زایی و تضمین درآمد مردم، به آن‌ها کمک می‌کنند تا استانداردهای زندگی خود را بهبود بخشند. استاندارد زندگی عموماً به مصرف کالاها و خدمات مختلف توسط یک خانوار برای نیازهای مختلف اشاره دارد.
- حمایت از تحقیق و توسعه: قبل از اینکه محصولات در بازار عرضه شوند، از نظر ایمنی و فنی آزمایش می‌شوند. بنابراین، یک کارآفرین فرصت‌های شغلی‌ای در زمینه تحقیق و توسعه فراهم می‌کند. این در نهایت باعث ارتقای دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی می‌شود.
انواع کارآفرینان
کارآفرینان بر اساس طبقه‌بندی‌های زیر به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:
- بر اساس ماهیت کسب و کار
- بر اساس فناوری
- بر اساس مالکیت
- بر اساس جنسیت
- بر اساس اندازه کسب و کار
- بر اساس نوع کارآفرینی
در ادامه به توضیح هر یک از این نوع طبقه‌بندی می‌پردازیم:
1. بر اساس ماهیت کسب و کار
انواع کارآفرینان با توجه به ماهیت کسب و کار، به دسته‌های ذیل طبقه‌بندی می‌شوند:
کارآفرین بازرگانی:
کارآفرین بازرگانی به شخصی اطلاق می‌شود که فعالیت‌های مرتبط با خدمات بازرگانی را انجام می‌دهد. این نوع از کارآفرینان معمولاً محصولات نهایی را به صورت عمده از تولیدکنندگان با قیمت پایین‌تر خریداری می‌کنند. سپس این محصولات را به صورت مستقیم یا با کمک خرده‌فروشان یا فروشندگان با سود به فروش می‌رسانند. یک کارآفرین بازرگانی به عنوان واسطه‌ای میان تولیدکنندگان و مشتریان عمل می‌کند. این فعالیت می‌تواند شامل عمده‌فروشان، خرده‌فروشان، فروشندگان و سایر گروه‌های مشابه باشد.
کارآفرین تولیدی:
بنیان‌گذار یک کسب‌وکار برای تولید محصولات به عنوان کارآفرین تولیدی شناخته می‌شود. کارآفرینان تولیدی نیازهای بازار یا نیازهای مشتری را تجزیه و تحلیل می‌کنند و با استفاده از منابع یا فناوری‌های مختلف، محصولاتی را تولید می‌نمایند تا این نیازها را برطرف کنند. به عبارت ساده، کارآفرینان تولیدی مواد خام را مطابق با نیازهای مشتری به محصولات نهایی تبدیل می‌کنند.
کارآفرین کشاورزی:
کارآفرینان کشاورزی به افرادی اشاره دارند که عمدتاً کارهای کشاورزی انجام می‌دهند. آن‌ها در طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های کشاورزی مانند کشاورزی، آبیاری، محصولات کشاورزی، مکانیزه کردن فرایندها، فناوری و غیره شرکت می‌کنند.
2. انواع کارآفرینان بر اساس فناوری
انواع کارآفرینان بر اساس فناوری به شرح ذیل می‌باشند:
کارآفرین فنی:
افرادی به عنوان کارآفرینان فناوری شناخته می‌شوند که برای آغاز فعالیتشان از علم و فناوری استفاده می‌کنند. این کارآفرینان با توسعه ایده‌های جدید آن‌ها را به نوآوری‌ها و اختراعات مبتنی بر فناوری تبدیل می‌کنند. آن‌ها همیشه برای ایجاد روش‌های جدید تولید در زمینه علم و فناوری کار می‌کنند. به علاوه، آن‌ها محصولاتی را تولید می‌کنند که می‌تواند به شهروندان عادی و دیگر کارآفرینان غیرفنی در کسب‌وکارهایشان کمک کند.
کارآفرین غیرفنی:
همانطور که از نام آن پیداست، کارآفرینانی که کسب و کار خود را بر اساس علم و فناوری بنا نمی‌کنند، به عنوان کارآفرینان غیر فنی شناخته می‌شوند. به طور خلاصه، کارآفرینان غیر فنی کسانی هستند که برای نوآوری‌ها از روش‌های سنتی استفاده می‌کنند. آن‌ها معمولاً از روش‌های بازاریابی جایگزین و نمونه استفاده کرده و از استراتژی‌های تحویل غیر فنی برای تعامل مستقیم با مشتریان پیروی می‌کنند. این امر در نهایت به آن‌ها کمک می‌کند تا در بازار رقابتی زنده بمانند و کسب‌وکار خود را رشد دهند. علاوه بر این، آن‌ها روابط بهتری را ایجاد کرده و نیازهای مشتریان را برآورده می‌کنند.
3. کارآفرینان بر اساس مالکیت
انواع کارآفرینان براساس مالکیت در دسته‌های زیر جای می‌گیرند:
کارآفرین خصوصی
وقتی یک کارآفرین اقدامی شخصی برای خودش راه‌اندازی می‌کند، مانند تأسیس یک شرکت، کارآفرین خصوصی یا شخصی نامیده می‌شود. کارآفرین خصوصی تنها فردی است که نقش مالک انحصاری را برای یک سرمایه‌گذاری تجاری ایفا می‌کند و ریسک مربوط به آن را متحمل می‌شود.
کارآفرین دولتی
وقتی یک دولت یا حکومت یک کسب‌وکار یا پروژه صنعتی را انجام می‌دهد، به آن کارآفرین دولتی گفته می‌شود. در این حالت، دولت یا حکومت صاحب انحصاری شرکت است و تمام سود و زیان‌های مربوط به آن را بر عهده می‌گیرد.
کارآفرین مشترک
وقتی یک کسب‌وکار یا پروژه صنعتی به صورت مشترک توسط کارآفرین خصوصی و دولت تأسیس و اداره می‌شود، به آن کارآفرینی مشترک گفته می‌شود. افراد درگیر به عنوان کارآفرینان مشترک شناخته می‌شوند. در این حالت، ریسک و سود توسط هر دو طرف به اشتراک گذاشته می‌شود. با این حال، درصدهای تسهیم سهام معمولاً به نوع کسب‌وکار و توافق بین دو طرف بستگی دارد.
4. کارآفرینان بر اساس جنسیت
انواع کارآفرینان براساس جنسیت عبارتند از:
کارآفرینان مرد
وقتی هر پروژه کسب‌وکاری توسط مردان تشکیل، مدیریت و اداره می‌شود، این مردان به عنوان کارآفرینان مرد شناخته می‌شوند.
کارآفرینان زن
وقتی هر پروژه کسب‌وکاری توسط زنان تشکیل، مدیریت و اداره می‌شود، این زنان به عنوان کارآفرینان زن شناخته می‌شوند. علاوه بر این، اگر زنان حداقل 51 درصد سهم سرمایه را داشته باشند، می‌توانند به عنوان کارآفرینان زن شناخته شوند.
5. انواع کارآفرینان بر اساس اندازه کسب و کار
انواع کارآفرینان براساس اندازه کسب و کار به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
کارآفرین در مقیاس کوچک
اگر یک کارآفرین تا حداکثر پنجاه میلیارد ریال را در شروع یک کسب‌وکار، شامل کارخانه و ماشین‌آلات، سرمایه‌گذاری کرده و حداکثر 50 کارمند داشته باشد، این کارآفرین به عنوان کارآفرین مقیاس کوچک شناخته می‌شود.
کارآفرین در مقیاس متوسط
اگر یک کارآفرین حداقل پنجاه میلیارد ریال تا حداکثر پانصد میلیارد ریال را در شروع یک کسب‌وکار، شامل کارخانه و ماشین‌آلات، سرمایه‌گذاری کرده و حداکثر 250 کارمند باشد، این کارآفرین به عنوان کارآفرین مقیاس متوسط شناخته می‌شود.
کارآفرین در مقیاس بزرگ
اگر یک کارآفرین بیش از پانصد میلیارد ریال را در شروع یک کسب‌وکار، شامل کارخانه و ماشین‌آلات، سرمایه‌گذاری کرده و بیش از 250 کارمند داشته باشد، این کارآفرین به عنوان کارآفرین مقیاس بزرگ شناخته می‌شود. این شامل هرگونه سرمایه‌گذاری بیش از این مقدار است.
6. انواع کارآفرینان بر اساس نوع کارآفرینی
در ادامه، انواع کارآفرینان نیز براساس نوع کارآفرینی ارائه شده است. این دسته‌بندی به شما کمک کنند تا ایده‌ای از مسیری که باید دنبال کنید، پیدا کنید.
- کارآفرینی نوآوری: کارآفرینی نوآوری از اختراعات و ایده‌های جدیدی نشأت می‌گیرد که سپس به کسب‌وکارها تبدیل می‌شوند. این شرکت‌ها به تغییر نحوه زندگی مردم و جستجو برای روش‌هایی برای برجسته‌سازی محصولات و خدمات می‌پردازند، و در نتیجه به دست‌آوردن چیزی که شرکت‌های دیگر نداشته‌اند می‌پردازند. محصولاتی مانند آیفون نشان می‌دهد که نوآوری چگونه می‌تواند کاملاً نحوه انجام روزمره مردم را تغییر دهد. این نوع از کارآفرینی جسورانه است و اغلب نیاز به سرمایه‌گذاری قابل توجهی دارد تا آغاز شود.
- کارآفرینی اجتماعی: این نوع کارآفرینی به ایجاد و مدیریت کسب‌وکارهایی اشاره دارد که بر رفع مشکلات اجتماعی مانند دسترسی به غذا، پول و آموزش تمرکز دارد. هدف اعلامی این شرکت‌ها اصلاح دنیا است (اگرچه، برای بیشتر آن‌ها، هدف نهایی هنوز هم کسب سود است). چنین شرکت‌ها محصولات و خدمات را با هدف دستیابی به این اهداف بلندپرواز توسعه می‌دهند. این الگو برخی اوقات به سازمان‌های غیرانتفاعی نیز اشاره دارد..
- کسب و کار بزرگ: یکی از معایب اصلی برای یک کسب‌وکار وقتی بزرگتر می‌شود، آن است که آغاز فعالیت‌های جدید را کند می‌کند. در نتیجه، شرکت‌های بزرگ اغلب سعی می‌کنند کارآفرینی را با برنامه‌ریزی برای خرید یک شرکت کوچک و واگذاری نوآوری به این حاصل خریداری جدید راه اندازی کنند. شرکت‌های بزرگ ممکن است از چرخه‌های محدود عمر محصول یا خدمت بهره ببرد و حرفه‌ای‌های با تجربه را برای هدایت پروژه‌های جدید به کار بگیرد. شرکت‌های فناوری عظیم مانند گوگل و مایکروسافت اغلب این کار را انجام می‌دهند.
- کسب و کار کوچک: وقتی شما منابع یک کسب‌وکار بزرگ را ندارید و مجبورید در حسابداری خود محافظه‌کارتر باشید، کارآفرینی شما باید بیشتر بر اعتماد به خود و تلاش فراوان استوار باشد. در کارآفرینی کسب‌وکارهای کوچک، نوآوری معمولاً متواضع‌تر است و بر اساس یک تغییر جدید در محصولات و خدمات موجود – یا به طور ساده، انجام یک کار خوب – استوار است، در حالی که سودها به جای هزینه شدن در گسترش فعالیت‌های شرکت به امور جاری اختصاص می‌یابد. این کسب‌وکارهای کوچک اغلب از اعضای خانواده و دوستان تشکیل شده‌اند. رستوران‌های محلی، خشکشویی‌ها و فروشگاه‌های خانوادگی نمونه‌های خوبی هستند.
- کسب و کارهای مقیاس‌پذیر: این نوع کارآفرینی به کسب‌وکارهایی اشاره دارد که با توسعه فعالیت‌های خود به مقیاس‌های بزرگتری می‌رسند. این شرکت‌ها عموماً با سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و گسترده به سرعت رشد می‌کنند و ممکن است به سرمایه‌گذاری‌های بورسی نیز دست یابند.
قبل از راه اندازی کسب و کار خود تصمیم بگیرید که چه می خواهید
صرف نظر از اینکه کدام شکل از کارآفرینی را انتخاب می کنید، همه چیز به چیزی بستگی دارد که امیدوارید در پایان به آن برسید. آیا فقط می خواهید پول در بیاورید؟ آیا می خواهید پول در بیاورید اما در عین حال به دنیا کمک کنید؟ یا فقط می خواهید رئیس خودتان باشید؟
پاسخ به این سوالات به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید که کدام یک از انواع کارآفرینان می‌خواهید باشید. تا زمانی که این تصمیم را نگرفته‌اید، عاقلانه نیست که ایده خود را پیش ببرید. همچنین باید چشم‌انداز داشته باشید، بنابراین زمانی را برای فکر کردن و نوشتن آن اختصاص دهید. سپس یک نقشه راه برای رسیدن به آن ترسیم کنید. این کار می‌تواند به معنای ایجاد تفاوت میان موفقیت و شکست برای کسب و کار نوپای شما باشد.
کارآفرین شدن
هر چند قانون مشخصی برای تبدیل شدن به یک کارآفرین وجود ندارد، اما روش‌های رایج عبارتند از:
- ایجاد و توسعه یک ایده منحصر به فرد برای یک کسب‌وکار
- کسب درک درست از بخش‌های مختلف کسب‌وکار، مانند مدیریت، مالی، حسابداری، بازاریابی، و غیره
- ایجاد یک طرح کسب و کار مناسب و بودجه‌ریزی
- استخدام کارمندان خاص متناسب با نیازهای کسب‌وکار
- اجرای استراتژی‌های رقابتی و عرضه محصولات یا خدمات
- یافتن و برقراری ارتباط با بازار و مشتریان مرتبط برای عرضه محصولات یا خدمات
- گسترش کسب‌وکار با ترکیبی از ایده‌ها و محصولات جدید
